Մոռացվելու մխիթարանքը. Մոռացվելու իրավունքը Եվրոպայում հաղթում է համացանցին. The New Yorker
Մոռացվելու իրավունքի ինտելեկտուալ կնքահայրը Օքսֆորդի համալսարանի 48-ամյա պրոֆեսոր Վիկտոր Մայեր-Շյոնբերգն է: Նա մեծացել է Ավստրիայում, որտեղ հայրը մաքսային հարցերով փաստաբան էր: Վիկտորն ակտիվություն էր ցուցաբերում համակարգչային ոլորտում և արդեն 20 տարեկանում ստեղծեց և վաճառեց հակավիրուսային մի ծրագիր: «Հայրս խրախուսում էր համակարգիչների հանդեպ իմ հետաքրքրությունը, սակայն իրականում նա ցանկանում էր ինձ փոխանցել իրավաբանության ոլորտում ձեռք բերած իր գիտելիքը»: Վիկտոր Մայերն ընդունվեց Հարվարդ, որտեղ սկսեց ուսումնասիրել իրավաբանություն: Համակարգչային ծրագրերի նրա առաջին փորձը սահմանափակվում է հակավիրուսային ծրագրերի իր բիզնեսով, որն ավելի ուշ նրա մեջ հետաքրքրություն առաջացրեց տվյալների պաշտպանության իրավունքի հանդեպ:
Վիկտոր Մայեր-Շյոնբերգը պատմում է. «Եվրոպական տվյալների պաշտպանության արմատները գալիս են 19-րդ դարից: Կոմունիստները նացիստների հետ պայքար էին մղում՝ հիմնված մարդասիրության գաղափարախոսության վրա՝ հույս ունենալով արդարություն սերմանել հասարակության մեջ: Իսկ ինչի՞ է դա նմանվում: Այն վերածվում է հասարակության տոտալիտար վերահսկողության: Այսպիսով՝ մենք ունենում ենք գաղափարական խիստ տարբեր թևեր՝ կոմունիզմ և ֆաշիզմ, որոնք երկուսն էլ ավարտվում են երկրների վրա խիստ վերահսկողություն սահմանելով»:
1989 թ. կոմունիզմի տապալմամբ ժողովրդավարները վերակազմեցին իրենց օրենքները՝ նմանատիպ խախտումներից խուսափելու համար: Հետագա տարիներին ԵՄ-ն ընդունեց օրենքներ, որոնք նախատեսված էին գաղտնիության իրավունքի պաշտպանության համար: Ըստ Մայերի՝ գոյություն ուներ մի կարծրատիպ, ըստ որի՝ մարդու անհատականության պաշտպանության համար մենք չենք կարող վստահել ոչ մեկին՝ ո՛չ պետությանը, ո՛չ էլ որևէ ընկերության:
Մայեր-Շյոնբերգը 2009 թվականին հրատարակում է «Ջնջել. թվային դարաշրջանի մոռացության արժանիքը» վերնագրով մի գիրք:
Սկիզբը…
newmag #54
