Իմունիտետ գունավոր ժանտախտի դեմ. տեխնոլոգիաները հայտնի են վաղուց

Անկախ նրանից, ծրագրել էին դա ՊՊԾ գնդի տարածքը գրաված զինված խմբի անդամները, թե ոչ, հետագա իրադարձությունները ցույց տվեցին, որ ահաբեկչական գործողությունը օգտագործվեց ինչ-որ կենտրոնի կողմից` գունավոր հեղափոխությունների ընթացքում կիրառվող որոշ տեխնոլոգիաների փորձարկման համար:
Նման տեխնոլոգիաների իրականացման սխեմաները հայտնի են վաղուց: Անհրաժեշտ է նախնական երկու պայման:
Նախ` իրապես գոյություն ունեցող հասարակական դժգոհություն` «իշխանություն-հասարակություն» գծով փոխգործակցության նորմալ ուղիների բացակայության պայմաններում: Երկրորդ` հեղափոխության ենթակառուցվածք:
Ժամանակին Վլադիմիր Ուլյանովը նկարագրել է այդ պայմանները հեղափոխական իրավիճակի մասին իր հայտնի բանաձևով: Բնակչության բացասական ինքնազգացողությունը պետք է «ուժգնացվի սովորականից ավելի», այսինքն` առաջացնի գիտակցված սոցիալական անհարմարավետության զգացում: Նախկին ռեժիմով գործելու իշխանության անկարողությունը պետքէ ճանաչեն բոլորը:
Վերջապես, պետք է գոյություն ունենա նախնական կազմակերպչական խմբավորում, որը կղեկավարի գործընթացը: Ինչպես նաև` ավելի լայն հանրություն, որին կարելի է օգտագործել որպես « հեղափոխական տրամադրությունների ինկուբատոր» (որպես կանոն` «ընդդիմադիր մտավորականություն» և մշատապես գործող տեղեկատվական-հաղորդակցական ուղիներ, որոնց միջոցով այդ գաղափարները կարելի է  արդյունավետ կերպով հեռարձակել):
Այնուհետ հաջորդում է չորս տեխնոլոգիական փուլ (միանում եմ դրանք հերթով, բայց այնուհետ իրականացվում զուգահեռաբառ):
Առաջին. Ազդարարվում է «թշնամիներն ընդդեմ մերոնց» միաչափ, պարզ բանաձևը: Հայրենասերներն ընդդեմ ազնվականների (Ֆրանսիա, 1793): «Բուրժուազիան և պրոլետարիատը: Եվ ով կողմնակից չէ այդ դասակարգերից մեկին, նա, հետևաբար, մյուսի կողմից է» (Իրան, 1979): « Այսօր Ուկրաինայում կա միայն մեկ հակամարտություն, ժողովրդի և իշխանության միջև»:
Երկրորդ. Հրաժարվում երկխոսությունից` թշնամու զրոյացման միջոցով: Թշնամին հայտարարվում է բնավ ոչ ընդդիմախոս, նույնիսկ ոչ հակառակորդ: Նա հայտարարվում է ժողովրդի թշնամի, վերացման ենթակա խոչընդոտ:
Երրորդ. «Մերոնց» բրենդի եռտանդուն և ագրեսիվ առաջմղում:
Չորրորդ. Ներդրվում է «անխուսափելի հաղթանակի» տեղեկատվական պատկերը: Այն կարող է հիմնավորված լինել որպես կրոնական (այդպես է կամենում Ալլահը) կամ գիտականորեն (պրոլետարիատի հաղթանակւ պատմական օրինաչափություն է), իսկ կարող է և ընդհանրապես հիմնավորված չլինել:
Բայց գլխավորը՝ ահագնացվում է կատարսիսի, «հաղթանակից անմիջապես հետո» ողջ հասարակության անխուսափելի և ուրախալի վերածնման սպասումը:
Այդ ամենը միասին վերցրած թույլ է տալիս ապահովել կառավարելի կոլեկտիվ գրգռվածության ռեժիմ: Բնականաբար անհրաժեշտ է տեմպ ու ռիթմ հաղորդել գործընթացին, ապահովել տպավորիչ դրամատուրգիա: Բայց սկզբունքորեն զանգվածների հիստերիկացման փսիխոտեխնիկան պարզ ու արդյունավետ է:
Մի որոշ ժամանակ անց ընթանում է «իրավիճակի նախնական թեժացում»: «Մերոնք ընդդեմ թշնամիների» հիմնական բանաձևի վրա շերտավորվում են հույզերը, օրինակները, անպայման գտնվում է «ապացուցողական բազա»:
Սկզբում դժգոհությունն ու մեղադրանքները սինքրոնացվում են: Գնալով ավելի մեծաթիվ մարդիկ են ներքաշվում «ինչպես է պետք և ինչպես պետք չէ» վայրկենական, համերաշխ իմացության մեջ: «Մերոնք-թշնամիներ» ճշմարտության բանաձևը դառնում է մեկնաբանությունների մշտապես գործող աղբյուր, որոնք թույլ են տալիս վերածել ցանկացած իրադարձություն միակ ճշմարիտ ուսմունքի ևս մեկ պատկերազարդման:
Շատ շուտով թշնամու վերաբերյալ սահմանափակումները վերացվում են: Նրան մարդ ճանաչելն անհնարին է դառնում: Թշնամին վերածվում է կենսաբանորեն օտար տեսակի օբյեկտի: Նրան կարելի է միայն վերացնել:
Նախապես ազդարարված հաղթանակն անպայման դեմ է առնում լուրջ խոչընդոտի: Այդ խոչընդոտը հեղափոխական գործընթացում դեռևս չներգրավված քաղաքացիներն են: Այդպիսիք, որպես կանոն, չափազանց շատ են: Եվ այդ պահին տեղի է ունենում ծրագրված պայթյունը:
Նախապես ազդարարված հաղթանակի հետաձգումը, անկախ, թե ինչով է դա պայմանավորված (իշխանության կողմից փոխզիջման փորձով, ընտրություններում «իշխանության կուսակցության» հաղթանակով և այլն), հայտարարվում է ժողովրդի թշնամիների վերջին հրեշավոր հանցագործություն, այդ բաղձալի հաղթանակի առևանգում:
Հաջորդում է վրդովմունքի վայրկենական և զանգվածային պայթյունը: Փոքրամասնությունը սրընթաց վերածվում է հաղթական, ագրեսիվ ու տիրական ամբոխի: Իսկ մեծամասնությունը` տրոհվում հազարավոր միայնակների, որոնց ուրիշ ոչինչ չի մնում, քան միանալ ժողովրդին: Ավելին` ինչ-որ կերպ անել այնպես, որ և շուրջբոլորը, և ինքդ վստահ լինես, որ միշտ եղել ես ժողովրդի հետ համակարծիք:
Գունավոր քաղտեխնոլոգիաները սկսվում են այն ժամանակ, երբ շանը թափահարող պոչին իր հերթին սեղմում է ինչ որ մեկի մկանուտ ձեռքը: Այդ ձեռքը դրդում, կազմակերպում ու ֆինանսավորում է արտաքին կենտրոնից:
Իրականում գունավոր ժանտախտի համաճարակը տոտալ անազատության տարածում է, հոգևոր ստրկության տիրաժավորում, մարդկանց ստրկացում անձնական, կենցաղային գիտակցության մակարդակով:
Նախկին ռեժիմների փոխարեն հերթական գունավոր հեղափոխության բռնկումից հետո երկրի երեսին մնում են անհամարժեք մարդկանց գրգռված, հիստերիկ հանրություններ: Որոնք զանգվածային կարգով կորցրել են իրականության քննադատողական վերլուծության ունակությունը և կառավարվում են ֆաշիստական ռեժիմների կողմից:Պարզապես վերջիններիս դրոշներին սվաստիկայի փոխարեն գրված է «Ժողովդրավարության և ազատության» մասին:
Ինչպես որ թմրամոլն է, ի տարբերություն հասարակ երջանիկ մարդու, շատ արագ դուրս մնում իրականությունից ու կործանվում, այւնպես էլ «գունավոր աշխարհն» է դատապարտված փլուզման: Թմրանյութը վարկաբելում է հույզերը, վերացնում մարդակյին բնական դրական հույզերի բուն հնարավորությունը:
Գունավոր քաղտեխնոլոգիաները վարկաբեկում են ժողովդրավարությունը, սասանում դրա հիմքը` վստահությունն ընթացակարգի, ծեսի, քաղաքական ազատ մրցակցության նկատմամբ:
Պարզ է, որ այս անգամ ոչ մի բան գունավոր քաղտեխնոլոգիաների մոտ չի ստացվի: Սակայն միանգամայն հնարավոր է, որ սրանք ընդամենը փորձարկումներ էին: Փորձենք, այսպես ասած, նաև ահաբեկչության տարբերակը: Տեսնենք, թե ինչ կստացվի, և ինչպես կարելի է օգտագործել այդ տարբերակը հետագայում` այլ տեխնոլոգիաների համակցությամբ:
Վատն այն է, որ Հայաստանը կայուն իմունիտետ չունի գունավոր համաճարակի դեմ: Այնպես որ` Հայաստանի ազատությանը, ժողովրդավարությանը, մարդու իրավունքներին և պատմական ճակատագրին սպառնացող «գունավոր վտանգը» առայժմ շատ ավելի լուրջ է մնում, քան կցանկանայինք: Իսկ առջևում խորհրդարանական ընտրություններն են: Ի՞նչ են նախապատրաստում դրանց համար գունավոր քաղտեխնոլոգները:

Նյութը` «Հայոց աշխարհ» օրաթերթից

Հեղինակ` Գագիկ Մկրտչյան