[Carnegie] «Եվ, և»-ի հաղթանակը. Ինչպե՞ս է Հայաստանին հաջողվում համատեղել ԵՄ և ԵԱՏՄ ինտեգրումը

Նոյեմբերի 24-ին Հայաստանի և Եվրամիության միջև ստորագրվեց Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը: Փաստաթուղթն ստորագրվել է Բրյուսելում՝ ԵՄ Արևելյան գործընկերության գագաթնաժողովի շրջանակում: Ստորագրել են Հայաստանի արտաքին գործերի նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը և ԵՄ արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ֆեդերիկա Մոգերինին: Արարողությանը ներկա էին Նախագահ Սերժ Սարգսյանն ու Եվրոպական խորհրդի նախագահ Դոնալդ Տուսկը:
 
Համաձայնագիրը պետք է ստորագրվել 4 տարի առաջ՝ 2013-ին, սակայն վերջին պահին Հայաստանը հրաժարվեց ստորագրումից: Սերժ Սարգսյանը ԵՄ այցելելու փոխարեն գնաց Մոսկվա ու հայտարարեց՝ Հայաստանը կանդամակցի Մաքսային միությանը՝ ԵԱՏՄ-ին: Հիմա Հայաստանը և ԵԱՏՄ անդամ է, և ՀԱՊԿ անդամ է, և ԵՄ-ի հետ ունի Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիր: Թեև մինչև վերջին պահը հստակ չէ՝ կստորագրվեր արդյոք փաստաթուղթը:
 
Carnegie հիմնադրամի քաղաքական վերլուծաբանները Հայաստանի «և, և»-ի քաղաքականությանը՝ փորձելով հասկանալի, թե ինչպես նախագահ Սարգսյանին հաջողվեց անել այն, ինչից չկարողացան խուսափել Ուկրաինան ու Վրաստանը. չէ՞ որ վերջին շրջանում նախկին ԽՍՀՄ երկրները կանգնած էին «կամ, կամ»-ի քաղաքական հարցի առաջ:
 
Ըստ Carnegie հիմնադրամի քաղաքական վերլուծաբանների, Անդրկովկասում արտաքին քաղաքականությունն ամենևին էլ նման չէ ուկրաինականին. Տարածաշրջանի երեք հանրապետություններում էլ առկա է չլուծված էթնոքաղաքական կոնֆլիկտ, որի հետևանքով այդ երկրներում բացակայում են միասնական ծրագրերը: Այդ երկրները (Հայաստան, Վրաստան, Ադրբեջան ) փորձում են արտաքին քաղաքականության դաշտում խաղացողների հետ հարմարվել ու նրանց աջակցությամբ պաշտպանել ազգային շահերը: Հետևաբար արտաքին քաղաքական դիվերսիֆիկացիան այստեղ նորմալ է և զուգահեռներ անցկացնել Ուկրաինայի հետ անիմաստ է:
 
Այդ է պատճառը, որ Հայաստանը, լինելով Ռուսաստանի ռազմական գործընկերը և իր տարածքում ունենալով ռուսական ռազմաբազա, գործակցում է նաև ՆԱՏՕ-ի հետ:
 
Վրաստանը թեև ստորագրել է ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիրը, զուգահեռաբար բացում է սահմանը Իրանի քաղաքացիների առաջ, Չինաստանի հետ ստորագրում է ազատ առևտրաշրջանառության պայմանագիր, դեմ չէ նաև խորացնել հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ:
 

• 18 տարի՝ 4 նախագահ. ԱՄՆ փոխվող նախագահներն ու չփոխվող արտաքին քաղաքականությունը


• Ղրիմը՝ Անկարայի խաղաթուղթ. Ինչո՞ւ է Անկարան ժամանակ առ ժամանակ վեր հանում ղրիմյան թաթարների հարցը


• Աստծո սիրույն. ինչպե՞ս է Քսենիա Սոբչակն առաջադրվել նախագահի թեկնածու, և ո՞վ է մասնակցում քարոզարշավին

CARNEGIE