5 փաստ «Մեծ անկում» գրքի հեղինակի մասին․ ո՞վ է Նիլ Ֆերգյուսոնը
1. Նիլ Քեմբել Ֆերգյուսոնը բրիտանացի գիտնական է՝ բառի ամենալուրջ իմաստով։ Խորապես պահպանողական, բրիտանական կայսերականության մոլի ջատագով շոտլանդացի պատմաբանը այն քիչ հետազոտողներից է, որ, ունենալով նման հայացքներ, աշխատում է ձախ մտքի կենտրոն Կալիֆոռնիայի հանրահայտ Սթենֆորդի համալսարանում։
2. Նա անցել է աշխարհի լավագույն համալսարանների դարբնոցներով։ Օքսֆորդի շրջանավարտ Ֆերգյուսոնը դասավանդել է Հարվարդի և Նյու Յորքի համալսարաններում։ Նրա գիտական հայացքն ուղղված է աշխարհի քաղաքական, տնտեսական և ֆինանսական պատմութան, բրիտանական ու ամերիկյան կայսերականության վրա։
3. Նա հետազոտել է մարդկության պատմության ամենատարբեր դրվագներն ու վերհանել այնպիսի եզրակացություններ, որոնք նախկինում ոչ մի պատմաբան երբևէ չէր նկատել։ Ֆերգյուսոնը ֆինանսների ու տնտեսագիտության պատմությունը վերծանել է այնպիսի փաստարկներով, որ ջրի երես է հանել 2008–ի ֆինանսատնտեսական ճգնաժամի ամբողջ անատոմիան։
4. Նա վավերագրական ֆիլմաշարերի, այդ թվում 2009-ին լավագույն վավերագրություն անվանակարգում Էմմի մրցանակի արժանացած «Փողի ծագումը» ֆիլմի հեղինակն է։
5. 2004-ին TIME ամսագիրը Ֆերգյուսոնին դասել է աշխարհի 100 ամենաազդեցիկ մարդկանց ցանկում, բայց նրա ամենաազդեցիկ աշխատանքները լույս են տեսել և տեսնում դրանից հետո՝ մեր օրերում։
Նիլ Ֆերգյուսոն
4800 ֏
Նկարագրություն
Ինչո՞ւ են հարուստ երկրներն անկում ապրում։ Դրա նախանշաններն այսօր ամենուր են. տնտեսական աճի դանդաղում, կործանարար պարտքեր, աճող անհավասարություն, ծերացող բնակչություն, հակասոցիալական վարք։ Բայց հատկապես ի՞նչն է սխալ։ «Մեծ անկում» գրքում Նիլ Ֆերգյուսոնը բացատրում է, որ արևմտյան ինստիտուտները՝ բարդ համակարգերը, որոնցում հասարակությունը կարող է ծաղկել կամ կործանվել, այսօր քայքայվում են։
Արևմտյան ժողովրդավարությունն այսօր խզել է սերունդների միջև եղած համաձայնությունը, քանի որ մեր երեխաներին ու թոռներին թողնում ենք պարտքի մեծ բեռ։ Մեր շուկաների բնականոն զարգացումը խեղվում է չափազանց բարդ կարգավորումների պատճառով, եղած խնդիրները լուծելու փոխարեն դրանք ի հայտ են բերում նորերը։ Իրավունքի գերակայությունը վերաճում է իրավաբանների գերիշխանության։ Քաղաքացիական հասարակությունը դարձել է ոչ քաղաքացիական, մարդիկ էլ ծուլաբար ակնկալում են, որ իրենց բոլոր խնդիրները պետք է լուծի պետությունը։
Արևմուտքի՝ երբեմնի գերիշխող քաղաքակրթության հետընթացը կանգնեցնելու համար Ֆերգյուսոնը զգուշացնում է՝ պետք է հերոսական առաջնորդություն և արմատական բարեփոխում։ Արևմտյան քաղաքակրթության ձախողումը դատապարտող «Մեծ անկում» աշխատությունը յուրատեսակ մեղադրական եզրակացություն է՝ սթափվելու կոչով։