[Անիծյալ երկուշաբթին] Մարկ Մենսոն. Այն, ինչը չի սպանի, կուժեղացնի (bonus: տեսահոլովակ)

August 31, 2020

Ամռան  վերջին երկուշաբթին, ավելին՝ ամռան վերջին օրը Մարկ Մենսոնը որոշել է անդրադառնալ բավական լուրջ մի թեմայի։ Նրա միտքը գրեթե նշանաբանի պես է հնչում՝ այն, ինչը չի սպանի՝ կուժեղացնի։ Newmag-ի ընթերցողներն արդեն ծանոթ են Մարկ Մենսոնի մոտիվացնող ելույթներին, որը երկու անգամ գրքի տեսքով մեր հրատարակչությունը ներկայացրել է Ձեզ։ «Թքած ունենալու նուրբ արվեստը» և «Թքել ենք բոլորս» գրքերը ամենապահանջվածներից են, քանի որ հեղինակը պարզ ու հասկանալի լեզվով փորձում է լուծումներ առաջարկել մեզ համար անելանելի թվացող իրավիճակներում։

Մարդկանց մեծ մասը համոզված է, որ հոգեբանական բարդույթը  միշտ բացասական հետևանքներ է թողնում և դրա դեմ ամեն կերպ պետք է պայքարել: Մարկ Մենսոնը պատմում է, թե ինչու է այդ մտավախությունը երբեմն անտեղի և թե ինչպես լավատեսությունը դարձավ նորաձև:

Մենսոնն ասում է՝ ինչպես ամեն ինչ կյանքում, հոգեբանական տրավման և դրա շուրջ մեր ենթադրությունները ևս բարդ են ու խճճված: Մի քանի տասնամյակ առաջ հոգեբանները տրավմաները վերագրում էին միայն պատերազմի վետերաններին, բայց գիտության զարգացմանը զուգահեռ հասկացան, որ նմանատիպ ախտանշաններ նկատվում են շատերի մոտ: Հոգեբանական տրավմայի են ենթարկվում ընտանեկան բռնության զոհերը, ահաբեկությունների, աղետների, սարսափելի ավտովթարների ականատեսները:

Մենսոնը նկատում է. «Ավելի ուշ  պարզ դարձավ, որ հոգեբանական խնդիրների առաջ կանգնում ենք բոլորս՝ կյանքի տարբեր փուլերում: Պարզվեց, որ ամբողջ աշխարհը հոգեբանական մեծ ու փոքր տրավմաների զոհ է: Ըստ մի հետազոտության, մարդկանց 75 տոկոսը կյանքում գոնե մեկ անգամ տրավմատիկ իրադարձության ականատես է եղել: Շատերը՝ մեկ անգամից ավելի»։

Մեզանից շատերն անելանելի վիճակից դուրս գալուց հետո պնդում են, որ ավելի ուժեղ են դարձել:»   

Քիչ թե շատ հայտնի այս փաստերը թվարկելուց հետո Մենսոնը պակաս քննարկված մի տեսակետ է առաջ բերում. «Հոգեբանական ծանր վիճակում գտնված մարդկանցից շատերն ավելի ուշ հաստատում են, որ  այդ փորձառությունն իրենց օգնել է: Այո՛, կրկին կարդացեք: Մեզանից շատերն անելանելի վիճակից դուրս գալուց հետո պնդում են, որ ավելի ուժեղ են դարձել:»   

Մենսոնը վստահեցնում է՝ երկարաժամկետ հեռանկարում տրավմատիկ իրադարձությունների ազդեցությունը հաճախ օգնում է մեզ առաջ շարժվել և արագ կողմնորոշվել բարդ վիճակներում. «Սա տարօրինակ երևույթ է: Մի կողմից, մենք հույս ունենք, որ երբեք չենք բախվի այդ խնդիրներին, որովհետև շատ ցավոտ է: Մյուս կողմից,  մի տեսակ գոհ ենք, որ այդ ամենը պատահել է մեզ հետ: Այդ փորձառությունը մեզ դարձրել է այն, ինչ կանք այսօր: Այն մեզ ավելի ուժեղ, ավելի դիմացկուն է դարձրել: Սովորեցրել է շնորհակալ լինել ունեցածի համար»։ 

Մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ ինչ-որ իրադարձություն կկործանի իրենց կյանքը, կործանվում են: Մի կարևոր փաստ էլ կա՝ ցավի հանդեպ մեր վերաբերմունքը դրա մասին մեր համոզմունքների արդյունքն է: 

Հաղթողների մասին Մենսոնի բնութագիրը հստակ է՝ եթե հավատում եք, որ ձեր կյանքի վատ փորձառությունը ոչ թե պատիժ է, այլ զարգանալու հնարավորություն,  ապա վերջում անպայման հաղթող դուրս կգաք: Իսկ մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ ինչ-որ իրադարձություն կկործանի իրենց կյանքը, կործանվում են: Մի կարևոր փաստ էլ կա՝ ցավի հանդեպ մեր վերաբերմունքը դրա մասին մեր համոզմունքների արդյունքն է: Եթե մտածում ենք, որ ցավը մշտական է՝ այն դառնում է մշտական: Երբ մտածում ենք, որ ցավը դիմացկունության հակառակ կողմն է՝ դառնում ենք անհաղթելի: Այնպես որ այն, ինչ ձեզ չի սպանում, ձեզ դարձնում է ավելի ուշ։ Սա պնդում է ոչ միայն Մարկը, այլև Կելլի Կլարկսոնն իր հայտնի «Stronger» հիթում։