Տեղի ունեցավ Տիգրան Հայրապետյանի գրական ժառանգության վերջին հատորի շնորհանդեսը (լուսանկարներ)

Newmag հրատարակչությունը ներկայացրեց քաղաքագետ, լրագրող Տիգրան Հայրապետյանի «Վերջին աշունը» աշխատությունը։ Գիրքը վերնագրվել է  ДДT ռուսական ռոք խմբի համանուն երգի անունով։ Այն Հայրապետյանի սիրելի երգն էր ու իր կյանքի վերջին աշունը, որն անցկացրեց շատ բուռն։

Հայրապետյանի կինն ու նրա մտավոր սեփականության իրավահաջորդ Նազենի Ղարիբյանն ասում է, որ վերնագիրն ընտրել են նաև հաշվի առնելով խմբագրականներից մեկը, որը նույնպես կոչվում է «Վերջին աշունը». 

«98 թվականին նա ակտիվ մտավ քաղաքական պայքարի մեջ, հատկապես աշնանը փորձում էր անձամբ աշխատել մարդկանց հետ, քաղաքական առաջնորդների հետ։ Ասում էր, որ վերջին մարգարեն տեղ չունի իր հայրենիքում։ Կարծում էր, որ եթե ոչինչ չփոխվի Հայաստանում, ինքն էլ անելիք չունի, քանի որ իր առաքելությունն արդեն կատարել է»։

Նազենի Ղարիբյանը հիշեցրեց, որ Տիգրան Հայրապետյանի բոլոր հատորներն ունեն հստակ ուղղություն` քաղաքագիտական, խոհափիլիսոփայական, Հայաստանի ու Արցախի, տարածաշրջանի մասին։ Իսկ այս հատորում մնացել են այն բոլոր խմբագրականները, հարցազրույցները, պատմվածքները, հոդվածները, հրապարակումները, որոնք դեռ չէին հրատարակվել։ Այդ պատճառով այս գիրքն իր առաջարկով կոչել է բազմագիր։ 

Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի տնօրեն Բլեյանը հիշեց, որ Տիգրան Հայրապետյանի հետ ծանոթացրել է Նազենի Ղարիբյանը. «Մեր հողում արժանապատիվ ապրելու, երեխաներ ունենալու, չհեռանալու խնդիրն է այսօր։ Երբ խոսում ենք Հայրապետյանի մասին, պետք է նրա առաքելությունը դիտարկել նաև կրթական ծրագրում, այդ կոնտեքստով պետք է նայել։ Երբ մահացավ Տիգրանը, ես բերդում էի, մտածում էինք, ինչպես աժանին մատուցել նրան։ Ես առաջարկեցի մեր դպրոցում Տիգրան Հայրապետյանի անունով գրադարան ու պատանիների ու ուսուցիչնեչի համար մրցանակ շնորհել։ Այս առումով շատ եմ գնահատում նաև Newmag-ի կատարած աշխատանքը, որ հրատարակում է Տիգրանի գրքերը ու Նազենիի կատարած աշխատանքը, որ այսպես գնահատում է ու պահպանում նրա մտավոր ժառանգությունը»։ 

Շնորհանդեսին ներկա էր նաև ռեժիսոր Զոհրաբ Տեր-Գասպարենցը։ Նա Տիգրան Հայրապետյանի պատմվածքներից մեկի հիման վրա ներկայացում է բեմադրել. «Ես այն երջանիկներից եմ, որ Տիգրանի հետ զրուցել ենք սրճարանում, թե ինչ ներկայացում է պետք բեմադրել, ինչ ֆիլմ նկարել։ Քաղաքականությունից դուրս նա ինձ հետ խոսում էր արվեստի լեզվով։ 44 աստիճան պիեսի մասին նույնպես խոսել ենք, ինչ-որ բաներ գրեց, տվեց, ասեց միասին կբեմադրենք։ Հայրապետյանի այնքան արդիական է Ֆենոմենալ մարդ էր, ես իր պակասը շատ եմ զգում»։ Տիգրան Հայրապետյանի ձեռագրերը թվայնացրել է Միքայել Բադալյանը։ Երիտասարդ քաղաքագետը շատ է կաևորում ժամանակաշրջանը, երբ ապրել է ու աշխատել Հայրապետյանը. «Մենք հնարավորություն ունեցանք մտնել այդ շրջանը, որտեղ ձևավորել է այսօրվա մեր ներկան։ Դեպք է եղել, որ թերթը բացած կարդացել եմ ու մի պահ մոռացել եմ, որ հոդվածը երեսուն տարվա հնություն ունի»։ 

Շնորհանդեսին ներկայացվեցին նաև Տիգրան Հայրապետյանի անձնական իրերը` կտակարան, տարբեր գրքեր, վերնաշապիկ, արձանիկ, պայուսակ, ռադիո։ Ցուցադրվել են նաև քաղաքագետի 6 կտավները, որոնք նա նկարել է մեկ ամսում 94 թվականի օգոստոսին։ Ընդհնաուր առմամբ Հայրապետյանն ունի 12 կտավ, որոնք գտնվում են Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրի Տիգրան Հայրապետյանի անվան գրադարանում։ 

 Newmag հրատարակչության ղեկավար Արտակ Ալեքսանյանն ամփոփեց շնորհանդեսը ու հայտարարեց, որ վերականգնվում է Հայրապետյանի անվան մրցանակաբաշխությունը։ Լավագույն քաղաքական-վերլուծական հրապարկումների համար «Տիգրան Հայրապետյան» 2025 թվականի մրցանակը տրվեց քաղաքագետ Վահե Հովհաննիսյանին։ 

Ըստ Արտակ Ալեքսյանի Հայրապետյանի այս մրցանակը շնորհվում է Վահե Հովհաննիսյանին, քանի որ նա զարմանալի սառնասրտությամբ ու քաղաքագիտական նախանձախնդրությամբ կատարել է իր աշխատանքը` անկախ քաղաքական իրավիճակից։ Մխիթար Սեբաստացի կրթահամալիրը նույնպես ունի Տիգրան Հայրապետյանի անվան մրցանակ։ 

Տիգրան Հայրպետյանի մրցանակը պատրաստված է կավից, որը պատրաստել են աշակերտները։ Մրցանակի հետ հանձնվեցին նաև աշակերտների աճեցրած ծաղիկներն ու Սեբաստացի գինի։ Տիգրան Հայրապետյանի անվան մրցանակ ստացան ուսուցիչներ ու աշակերտներ։

Կարդացեք նաև

• Newmag-ը ներկայացնում է քաղաքագետ, հրապարակախոս Տիգրան Հայրապետյանի 5-րդ հատորը՝ «Վերջին աշունը» (թրեյլեր)