ԱԲ դարաշրջանն արդեն սկսվել է. Յուվալ Նոյ Հարարին՝ նոր գրքի մասին
09/07/2024
Յուվալ Նոյ Հարարին ողջույնի խոսք է հղել իր ընթերցողներին ու ասել՝ ինչու որոշեց գրել նոր գիրքը՝ Nexus-ը։ Համաշխարհային բեսթսելլերների հեղինակը համարվում է աշխարհի ամենաազդեցիկ մտավորականներից մեկը:
Ողջույն, ես Յուվալ Նոյ Հարարին եմ: Ուզում եմ պատմել իմ նոր գրքի մասին, որը կոչվում է «Nexus. Տեղեկատվական ցանցերի հակիրճ պատմությունը՝ Քարի դարից մինչև Արհեստական բանականություն»:
Գրքի առանցքում մեկ հարց է. Մենք մեր տեսակն անվանում ենք Homo Sapiens` Բանական մարդ: Բայց եթե մարդիկ այդքան բանական են, ինչո՞ւ ենք մենք անում ինքնաոչնչացնող այդքան շատ քայլեր: Nexus-ը փաստարկում է, որ խնդիրը ոչ թե մեր էության, այլ տեղեկության մեջ է:
Մարդկությունը ուժեղացել է գործակցության ընդարձակ ցանցեր կառուցելու շնորհիվ: Ցավոք, այդ ցանցերը կառուցելու և պահպանելու ամենահեշտ միջոցը հորինվածքներ, երևակայություններ և զանգվածային պատրանքներ տարածելն է:
Ահա, ինչպես ենք հասել նացիզմին և ստալինիզմին: Այսօր ամեն ինչ շատ ավելի վտանգավոր է՝ հաշվի առնելով տեղեկատվական նոր տեխնոլոգիայի՝ արհեստական բանականության զարգացումը:
21-րդ դարում ԱԲ-ն կարող է ձևավորել պատրանքների ցանցային այնպիսի հզոր կապեր, որ ապագա սերունդները չեն էլ փորձի կասկածի տակ դնել կամ բացահայտել դրա սխալներն ու հորինվածքները:
Ինչպե՞ս սա կազդի մարդկանց, հասարակությունների վրա: Ինչպե՞ս են ժողովրդավարական կառավարությունները կայացնելու ֆինանսական որոշումներ, եթե փողի իմաստը կախված լինի մարդուն անհասկանալի ալգորիթմներից: Ինչպե՞ս են ընթանալու հանրային քննարկումները, եթե մենք չենք իմանալու՝ խոսում ենք մարդու, թե իրեն մարդու տեղ դրած չաթբոտի հետ:
Հույս ունեմ, որ ընկղմվելով այս խնդիրների մեջ՝ կվայելեք Nexus-ի յուրաքանչյուր էջը: ԱԲ դարաշրջանն արդեն սկսվել է. ի՞նչ կարող ենք սովորել պատմությունից։
Կարդացեք նաև
Տարածել
Յուվալ Նոյ Հարարի
7800 ֏
Նկարագրություն
Վերջին 100,000 տարում մենք՝ սապիենսներս, հսկայական ուժ ենք կուտակել: Ու չնայած մեր բոլոր հայտնագործություններին, գյուտերին և նվաճումներին՝ այժմ բախվել ենք գոյաբանական ճգնաժամի: Աշխարհը բնապահպանական կործանման եզրին է: Ապատեղեկատվությունն ահռելի չափի է հասել: Ու այս ամենի ֆոնին մենք գլխապատառ նետվում ենք դեպի ԱԲ դարաշրջան: Տեղեկատվական նոր ցանց, որը սպառնում է ոչնչացնել մեզ: Այսքան բանի հասնելուց հետո ինչո՞ւ ենք մենք՝ սապիենսներս, այդքան ինքնաոչնչացվող տեսակ:
Nexus-ում Հարարին կրկին խոշորացույցի տակ է վերցրել մարդկության պատմությունը։ Այս անգամ նա ուսումնասիրում է, թե ինչպես է տեղեկատվության հոսքը ձևավորել մեզ ու մեր աշխարհը: Ճանապարհորդությունը սկսելով Քարի դարից մինչև Աստվածաշնչի կանոնիկացում, վաղ միջնադարյան վհուկորսից հասնելով ստալինիզմին, նացիզմին և մեր օրերում պոպուլիզմի վերելքին՝ Հարարին մեր ուշադրությունը հրավիրում է տեղեկատվության և ճշմարտության, բյուրոկրատիայի ու առասպելաբանության, խոհեմության և իշխանության խճճված կապի վրա:
Նա բացատրում է, թե հասարակությունները և քաղաքական համակարգերը պատմության ընթացքում ինչպես են ինֆորմացիան կիրառել իրենց լավ կամ վատ նպատակներին հասնելու համար: Տեղեկատվությունը բացարձակ ճշմարտություն չէ, ոչ էլ սոսկ զենք: Nexus-ը բացահայտում է այս երկու ծայրահեղությունների ոսկե միջինը:
Կարդա նաև
Ինչ արեց Newmag-ը 2024-ին. թվեր ու փաստեր (տեսանյութ)
Կրթությունը որպես բիզնես առաջնահերթություն / Արտակ Ալեքսյանյանը՝ Beyond Podcast-ի հյուր
Անակնկալ Արմեն Դավթյանին. նոր գիրքը հրատարակվել է բանաստեղծից գաղտնի (լուսանկարներ)
Newmag-ը հրատարակել է Արմեն Դավթյանի «Հազարամյակների և օրերի միջով» պոեզիայի ժողովածուն (թրեյլեր)