Տեղի ունեցավ «Էլեկտրոնիկի արկածներ» գրքի շնորհանդեսը (տեսանյութ, լուսանկարներ)
09/02/2024
newmag հրատարակչության «Երազ» մատենաշարը գիտելիքի օրվա ու ուսումնական տարվա առիթով Արմենիա Հ/Ը «Բարի լույս» ծրագրում ներկայացրեց խորհրդային ու ԱՊՀ բեսթսելլեր դարձած Եվգենի Վելտիստովի «Էլեկտրոնիկի արկածները»։
Գրքի թարգմանիչ Նարինե Գիժլարյանը կարծում է, որ ժամանակակից երեխաներն այն շատ կհավանեն, քանի որ գրքում նկարագրված իրադարձությունները ֆանտաստիկ չեն իրենց համար. «Այն ամենը, ինչ նկարագրվում է գրքում, իսկական գիտաֆանտաստիկա էր խորհրդային տարիներին, բայց մեր երեխաներն ապրում են տեխնոկրատ դարաշրջանում։ Այսօրվա երեխաները կբացահայտվեն, թե այն ժամանակ իրենց հասակակիցներն, ինչ գաջեթներից են օգտվել։ Դրվագներից մեկում Սիրոեժկինն ասում է, որ ստեղծելու է այնպիսի ռոբոտ, որը կկատարի տնային գործեր։ Իսկ այսօր արդեն նման ռոբոտներ կան»։
Նարինե Գիժլարյանը կարծում է, որ գիրքը կսովորեցնի սիրել դպրոցը, կրթությունը, լինել ընկերասեր ու համախմբված. «Գրքի ուղերձն այն է, որ որքան էլ ուրիշի փառքը յուրացնես, միևնույն է, դու պետք է հասնես քո փառքին»։
Գիրքն առաջին անգամ է թարգմանվում ու հրատարակվում հայերեն։ «Երազ» մատենաշարի ղեկավար Գոհար Մանուկյանը ներկայացրեց, թե ինչպես առաջացավ գաղափարը. «Երբ «Երազ» մատենաշարը նոր էր սկսել մանկական գրքեր հրատարակել, որոշեցինք, որ հայերեն կթարգմանենք գրքեր, որոնք բարի հուշեր են առաջացնում մեզ մոտ ու կարող ենք այդ հուշերը փոխանցել նաև մեր երեխաներին։ Մենք ուսումնասիրեցինք մանկական գրքերի շուկան, գրադարանների հետ խոսեցինք, պարզվեց կան գրքեր կան, որ վերջին անգամ հրատարակվել են կես դար առաջ, իսկ «Էլեկտրոնիկի արկածները» ընդհանրապես հայերեն չի թարգմանվել։ Մենք գնեցինք գրքի հեղինակային իրավունքները»։
Գոհար Մանուկյանը հիշում է, որ ինքն առաջին անգամ դիտել է «Էլեկտրոնիկի արկածները» ֆիլմը, հետո ընթերցել է գիրքը. «Այն ժամանակ ռոբոտների մասին պատմությունները այսքան շատ չէին։ Ռոբոտ ասելով էլ մենք պատկերացնում էինք սահմանափակ շարժումներով ինչ֊որ սարք, բայց այս պատմության մեջ տեսանք երկվորյակ եղբայրներին, որոնցից մեկը մարդանման ռոբոտ էր»։
«էլեկտրոնիկի արկածներում» շատ կարևոր ուղերձներ կան։ Ռոբոտներն այսօր ունեն շատ հնարավորություններ, նրանք իրոք մարդանման են, բայց գրքի ռոբոտը շատ զգացումունքային է, մարդանման ու երազում է դառնալ մարդ. «Վերջերս կարդացի Արամ Փախչանյանի հոդվածը «էլեկտրոնիկի արկածների» մասին։ Ես համաձայն եմ իր հետ, գրքի գլխավոր մեսիջն այն է, որ դպրոցում, որտեղ երեխաները չարություն են անում, ուրախանում են ու սովորում են, իրենց չեն պատժում։ Սա շատ կարևոր է։ Հեղինակը կարծում է, որ դպրոցը, որտեղ թողնում ենք մենք մեր երեխաներին, չի կարող լինել վայր, որտեղ կա բռնություն ու պատիժ։ Երեխաները պետք է սովորեն նաև սխալվել։ Այս պատմության մեջ դպրոցն այդպիսին է»։
«Երազ» մատենաշարի ղեկավարը պատմեց նաև, թե ինչպես են ընտրում գրքերը, որոնք հրատարակելու են կամ թարգմանելու են հայերեն. «Կան գրքեր, որոնք անփոխարինելի են ու մենք ուզում ենք, որ դրանք այսօր էլ լինեն լավ շապիկով, գեղեցիկ տառատեսակով։ Հաշվի ենք առնում նաև ժամանակակից միտումները։ Մասնակցում ենք տարբեր փառատոնների, տեսնում ենք, թե աշխարհում հիմա ինչ է հրատարակվում, ինչ տենդենցներ կան։
Սկսել ենք հրատարակել նաև սկանդինավյան մանկական գրականություն, որն այսօր աշխարհում առաջատարներից է։ Մեր բոլոր գրքերը դասակարգված են՝ Այբ, Բեմ, Գիմ, Դա։ Այդպես ծնողները կարող են հասկանալ, թե որ տարիքային խմբի համար է գիրքը։ «Երազի» գրքերի տառատեսակից էլ ոչ մի գրքում չեք տեսնի, քանի որ այն ստեղծվել է հատուկ մեր գրքերի համար ու կոչվում է «Հեքիաթ»»։
Գոհար Մանուկյանը ներկայացրեց նաև հրատարակչության անակնկալը։ «Երազ» մատենաշարը թարգմանել է «Էլեկտրոնիկի արկածները» ֆիլմի սաունդտրեկերից մեկը՝ «Թևավոր ճոճանակը»։ Երգը ձայնագրել են «Միհրան Արփի» ստուդիայի սաները։ Արմենիա հեռուստաընկերության եթերում առաջին անգամ երգը հնչեց հայերեն։
Միհրան Արփի» ստուդիայի հիմնադիրներ Արփի Գաբրիելյանն ու Միհրան Ծառուկյանը պատմեցին, թե ինչպես են ձայնագրել երգը։ Միհրան Ծառուկյանն ասում է, որ առաջարկը եղել է newmag հրատարակչությունից. «Շատ ուրախ ենք, որ հենց մեր ստուդիայի սաները կատարեցին այս երգը։ Քրտնաջան աշխատեցինք, որ գեղեցիկ ստացվի»։
Արփի Գաբրիելյանը պատմեց, որ երգը գեղեցիկ հայերեն կատարելու համար բավականին աշխատել են «Երազ» մատենաշարի խմբագրության հետ. «Բառեր կային, որ երգելուց լավ չէր ստացվում հայերեն, փոխեցինք բառերը, նորից ձայնագրեցինք։ Ու հասկացանք, որ կան երեխաներ, որոնք ընդհանրապես ծանոթ չեն «Էլեկտրոնիկի արկյածներին»։ Իսկապես, ստացվել է այն, ինչ ուզում էինք։ Երգը հնչում է նորովի, բայց փոխանցում է այն տրամադրությունը, որը կա ֆիլմում ու երգի օրիգինալում»։
«Էլեկտրոնիկի արկածներ» գրքի գլխավոր գործընկերը ՎՏԲ-Հայասստան ԲԱՆԿ-ն է։
Կարդացեք նաև
- «Երազ» մատենաշարը ներկայացնում է Եվգենի Վելտիստովի ամենահայտնի գիրքը. «Էլեկտրոնիկի արկածները» (թրեյլեր)
- ՎՏԲ-Հայաստան Բանկը՝ «Դեպի դպրոց» մանկապատանեկան գրքի փառատոնի գլխավոր հովանավոր