Գրիգորեանի կյանքն ապացույց է, որ հաջողության կենսունակ միակ հենարանը գիտելիքն է (տեսանյութ, լուսանկար)

April 19, 2021

Ապրիլի 16-ին 87 տարեկանում կյանքին հրաժեշտ տվեց Վարդան Գրիգորեանը: Նա Նյու Յորքի Կարնեգի հիմնադրամի նախագահն էր, «Ավրորա» մարդասիրական նախաձեռնության համահիմնադիրը։ Նյու Յորքի հանրային գրադարանը վերածնունդ ապրեց հենց նրա օրոք։ Գրիգորեանը դարձավ Բրաունի համալսարանի առաջին օտարազգի նախագահը, և ստացավ Ամերիկայի նախագահի «Ազատության» մեդալը: Մահվան բոթից հետո դոկտոր Գրիգորեանի մասին Նյու Յորք Թայմսը հրապարակեց ծավալուն հոդված՝ շեշտելով նրա անգնահատելի դերը ԱՄՆ զարգացման գործում:

Թավրիզից Բեյրութ, հետո Կալիֆոռնիա, ապա Նյու Յորք՝ ամբողջ աշխարհը նվաճած մեծանուն հայի մահը սգում է ամերիկյան մտավորականությունը: Նյու Յորքի Հանրային գրադարանի փրկիչը մահացավ 87 տարեկանում: Սա Նյու Յորք Թայմսի այսօրվա գլխագիրն է: Հոդվածում ներկայացվում է նրա ամբողջ կյանքը, անգնահատելի ծառայությունները ամերիկյան ժողովրդին: Այն ուղեկցվում է բացառիկ լուսանկարներով. Վարդան Գրիգորեանը գլխավորում էր կործանման եզրին հասած, իսկ այսօր Նյու Յորքի պարծանքը դարձած Հանրային գրադարանը, մեկ այլ լուսանկարում էլ նախագահ Ջորջ Բուշը նրան հանձնում է Ամերիկայի բարձրագույն մեդալը Ազատության նախագահական շքանշանը:

  

Հեղինակավոր պարբերականը գրում է. «Դոկտոր Գրիգորեանը մարտիկ էր՝ հպարտ, խորաթափանց, հմայիչ, փայլուն պատմաբան և ուսուցիչ, մարդ, որն ուներ  համեստ ծագում ու խոսում էր 7 լեզվով: Նրան առաջարկել էին նախագահել Կոլումբիայի, Միչիգանի ու Մայամիի համալսարանները: Բայց նա ընտրել էր Բրաունի համալսարանը և այն դարձրել լավագույն կթօջախներից մեկը երկրում ու աշխարհում»:

Վարդան Գրիգորեանի գիրքը կրթության կազմակերպիչների համար իսկական ուղեցույց է, թե ինչպես կառուցել համալսարանական կրթությունը, ինչպես կազմակերպել հանգանակություններ ու փրկել գրքեր, ստեղծել գիտելիք ու նոր կարողություններ:

Կրթության համաշխարհային մակարդակի կազմակերպիչ Վարդան Գրիգորեանը հայաստանյան իրականության մեջ հայտնվեց որպես Ավրորա մարդասիրական նախաձեռնության համահիմնադիր: Նա Ավրորայի հոգին ու պարծանքն էր, գլխավոր գաղափարախոսներից մեկը: Ըստ նրա, ««Ավրորան» հայերի ամենամեծ նախաձեռնությունն է: Ընդգծելով, որ գնում ենք մարդկությանը, ընդգծում ենք, որ օգնում ենք ինքներս մեզ: «Ավրորան» ստիպում է, որ հայությունը հայացքը ձգի ապագա: Ուր էլ գնանք տուն ենք վերադառնալու: Սա է չոչնչանալու միակ ճանապարհը»:

 

Ընդամենը անցած ամիս Newmag-ը հրատարակեց Վարդան Գրիգորեանի  «Տուն տանող ճանապարհը»  գիրքը հայերեն: Սա հուշագրություն է, որտեղ ամփոփել է իր ամբողջ կյանքը՝ պատմել իրեն հանդիպած և օգնած մեծանուն հայերի մասին: Ներկայացրել բացառիկ մանրամասներ Սիմոն Վրացյանի կյանքից, որի աշակերտն ու վստահորդն էր դարձել Բեյրութում: Գրիգորեանի խոսքով, հայերը սփյուռքում մեծ ուժ են. «Մենք սփյուռքում փորձում ենք արժանին մատուցել նրանց, որոնք մեզ փրկեցին: Պետք է հանդես գանք հալածանքների դեմ, հանուն արդարության: Պետք է հանդես գանք հանուն արժանապատվության և արթնացնենք աշխարհի խիղճը»:

Կարդացեք նաև

Վարդան Գրիգորեանի գիրքը կրթության կազմակերպիչների համար իսկական ուղեցույց է, թե ինչպես կառուցել համալսարանական կրթությունը, ինչպես կազմակերպել հանգանակություններ ու փրկել գրքեր, ստեղծել գիտելիք ու նոր կարողություններ: Տասնամյակների ընթացքում իր ձեռք բերած ազդեցիկ կապերով ու վաստակած հարգանքով նա ապրեց կյանք-ապացույց, որ հաջողության կենսունակ հենարանը միայն գիտելիքն է: